NL Design System: geen setje regels, maar elkaar verder helpen

In het NL Design System verzamelen we principes, handvatten, elementen, patronen en richtlijnen. Voor begrijpelijke, gebruiksvriendelijke én toegankelijke online dienstverlening. Met ‘we’ bedoelen we een actieve community van ontwerpers en ontwikkelaars. Die werken bij allerlei overheidsinstanties. En deel uitmaken van die community helpt écht, weet Rozerin Ayerdem, UX-designer bij de gemeente Den Haag.

“Om de week hebben we een design open hour, waarin we met ontwerpers zitten om het te hebben over alles rondom design”, vertelt Rozerin. “Denk aan projecten waar je mee bezig bent of een functionaliteit waar je aan werkt, zoals ‘zoeken’. We presenteren ook weleens ons werk om feedback te krijgen.”

Hulp via design open hour

Met een paar collega’s werkte Rozerin aan het project ‘Generieke services’ voor de persoonlijke Mijn Omgeving. Het doel was ontwerpen maken voor 4 functionaliteiten: taken, klantcontact, notificaties en berichten. Rozerin: “Ik begon met schetsen maken en eerste ontwerpen uitwerken. Toen kreeg ik het idee om tijdens het design open hour van NL Design System om feedback te vragen. Daar werd heel enthousiast op gereageerd en al snel werd er een feedbacksessie gepland.”

Die feedbacksessie leverde Rozerin veel op. “Tijdens deze sessie kreeg ik de kennis en ervaring van ontwerpers van allerlei overheidsorganisaties. Dat was enorm waardevol.” Na deze sessie kreeg ze hulp van diezelfde ontwerpers aangeboden om de ontwerpen te toetsen bij echte gebruikers.

Workshop organiseren

Dat smaakte naar meer. “Ik besloot opnieuw om hulp te vragen, maar deze keer om mee te ontwerpen. De andere ontwerpers reageerden opnieuw enthousiast, dus organiseerde ik een workshop.”

Tijdens die workshop zijn de ontwerpen voor de Mijn Omgeving-functionaliteiten verder verbeterd, op basis van gebruikersonderzoek. “Vanuit verschillende perspectieven wordt er naar een ontwerp gekeken, maar in feite zijn we allemaal met hetzelfde bezig. Door mij te helpen met ‘mijn’ ontwerpen, kunnen andere designers er weer van profiteren als ze straks met iets vergelijkbaars bezig zijn.”

Kijken bij projecten die verder zijn

Aline van Thoor werkt bij ICTU. Ze was 1 van de designers die meedeed aan de workshop. “Tijdens deze sessie hebben we de huidige ontwerpen onder de loep genomen en gekeken naar mogelijke verbeterpunten”, vertelt ze. “Deze verbeteringen hebben we ter plekke uitgewerkt in een schets. Rozerin kon deze vervolgens meenemen in haar ontwerpen.”

De samenwerking verliep erg goed, vindt Aline. “Sowieso is kennisdeling binnen het NL Design System ontzettend waardevol. Zelf zit ik in een innovatieproject binnen ICTU, bij de Persoonlijke Regelingen Assistent (PRA), en het is ontzettend fijn om te kunnen kijken bij projecten die al een stuk verder zijn in hun ontwikkeling.”

Het gaat overigens niet alleen om kennisdeling. Aline: “We gebruiken ook de design library in Figma en de componentenbibliotheek van het NL Design System. En we krijgen tips over hoe we hiermee kunnen werken. Wij delen vervolgens met de community hoe wij het ervaren om met meerdere designers tegelijk met deze design library te werken. Zo maken we het samen steeds beter.”

Leren van elkaars onderzoek

Anderen die meehielpen bij het project van Rozerin, zijn Jeroen du Chatinier en Rene Olling, allebei UX-designer bij de gemeente Utrecht. Ook Jeroen vindt de samenwerking binnen het NL Design System, zoals die voor de Mijn Omgeving, heel waardevol. Jeroen: “Wij hoeven nu niet een heel Mijn Utrecht-onderzoek op te zetten vanaf het begin. We kunnen nu aspecten waarin we geïnteresseerd zijn oppakken, verder ontwikkelen en dat weer delen met onze vrienden in Den Haag.”

Sowieso is leren van elkaars onderzoek een enorm pluspunt, vindt Jeroen: “Wij hebben zoveel concrete leerpunten van dit Mijn Omgeving-project die we mee kunnen nemen naar Utrecht. Denk bijvoorbeeld aan hoe een notificatie-mail is opgebouwd. En het verschil tussen een simpele, heldere taak en een meer gecompliceerde taak.”

Scheelt uren tot weken werk

Het is leuk om even buiten de deur te zijn en bij een andere gemeente te kijken, concludeert Jeroen: “Je wereld wordt groter. Dingen die je vanzelfsprekend vond, zijn dat niet. Of dingen waarvan je dacht dat ze moeilijk waren, blijken makkelijk.”

Daar heeft Jeroen ook wel wat voorbeelden van. “Denk aan technische ‘trucjes’ die we van elkaar leren, zoals het gebruik van de design-tool Figma en hoe je onderzoeksruimtes opzet. Ook delen we onderzoekanalyses en contacten van elkaars doelgroepen onderling. Dit soort dingen met elkaar delen kan jou en je collega’s uren tot wel weken werk schelen.”